Hồ Núi Cốc được tạo nên sau khi đập ngăn sông Công được xây dựng trong các năm 1973 đến 1982. Hồ có độ sâu 35 m, diện tích mặt hồ rộng 25 km², dung tích của hồ ước 20-176 triệu m³[7]. Hồ được tạo ra nhằm các mục đích:

• Cung cấp nước tưới cho 12.000 ha đất.
• Cấp 40-70 triệu m³ nước mỗi năm cho công nghiệp
• Giảm nhẹ lũ hạ lưu sông Cầu.
• Đáp ứng dịch vụ du lịch, nghỉ dưỡng và nuôi cá. Cải thiện môi trường[7].

Hồ gồm một đập chính dài 480 m và 7 đập phụ[7]. Mặt hồ rộng mênh mông với hơn 89 hòn đảo lớn nhỏ: đảo rừng xanh, đảo cư trú của những đàn cò, có đảo là quê hương của loài dê[cần dẫn nguồn], đảo núi Cái nơi trưng bày các cổ vật từ ngàn xưa để lại và đảo đền thờ bà Chúa Thượng Ngàn.